Darowizna
Darowizna to nieodpłatne przysporzenia dokonane na rzecz osoby trzeciej kosztem swego majątku. Co do zasady umowa taka winna zostać zawarta dla swej ważności w formie aktu notarialnego, jednakże w niektórych wypadkach umowa będzie skuteczna mimo niezachowania tej formy jeżeli darowizna została już wykonana (np. darczyńca nie zawierając umowy przekazał obdarowanemu określoną sumę pieniężną). Do umów tego rodzaju najczęściej dochodzi między osobami najbliższymi, jednakże nie ma żadnych przeszkód prawnych aby umowa taka była zawarta między osobami z poza kręgu rodzinnego, a nawet osobami prawnymi.
Czy darowiznę można odwołać, cofnąć?
Odwołanie darowizny jest prawnie dopuszczalne, jednakże sama wola jej odwołania u darczyńcy nie jest wystarczająca, spełnione muszą być także ku temu określone przesłanki. Są one inne w zależności od tego czy darowizna została już wykonana czy też jeszcze nie.
Darowizna niewykonana
Jeśli po zawarciu umowy darowizny a jeszcze przed jej wykonaniem sytuacja majątkowa i osobista darczyńcy pogorszyła się na tyle, że w skutek jej wykonania sam znalazłby się w sytuacji , w której nie byłby w stanie pokryć kosztów swego utrzymania oraz nie byłby w stanie realizować ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wówczas darowiznę można odwołać.
Darowizna wykonana
Darowiznę wykonaną można odwołać jedynie wówczas, gdy obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Pojęcie to należy rozumieć jako wysoce naganne zachowanie obdarowanego względem darczyńcy. Przykładem takich zachowań może być popełnienie na szkodę darczyńcy przestępstwa czy uporczywe niedopełniania obowiązków rodzinnych, bądź opiekuńczych gdy obdarowanym jest osoba trzecia.
Jak odwołać darowiznę
Odwołanie darowizny powinno nastąpić przez złożenie stosownego oświadczenia na piśmie, które musi zostać doręczone obdarowanemu. Wprawdzie niezachowanie tej formy nie skutkuje nieważnością takiego oświadczenia jednakże problematyczne może być udowodnienie, że do złożenia takiego oświadczenia doszło. Dodatkowo pamiętać należy, iż darczyńca odwołać może darowiznę jedynie w ciągu roku od chwili, gdy dowiedział się o przyczynie uzasadniającej odwołanie darowizny. Po upływie tego terminu uprawnie powyższe wygasa.
Spory sądowe o odwołanie darowizny
Co jeśli między darczyńcą a obdarowanym powstanie spór czy odwołanie darowizny jest skuteczne? Wówczas pogodzić zwaśnione strony będzie musiał Sąd wydając w tym zakresie stosowne rozstrzygnięcie, oczywiście po przeprowadzeniu stosownego postępowania dowodowego. Zadaniem Sądu jest ustalić czy faktycznie ziściły się przesłanki do odwołania darowizny a jeśli tak, czy dopełnione zostały wszelkie formalne wymogi skutecznego cofnięcia darowizny.
Pomoc adwokata w sprawie o odwołanie darowizny?
W sprawach o odwołanie darowizny adwokat udzieli pomocy prawnej zarówno darczyńcy, który darowiznę chce odwołać jak i obdarowanemu, który twierdzi, że nie ma ku temu podstaw. Pomoc powyższa skupi się nie tylko na ocenie czy zmaterializowały się przesłanki odwołania darowizny ale czy można mówić o złożeniu skutecznego oświadczenia o jej odwołaniu. Wsparcie takie będzie przydatne nie tylko na etapie przedsądowym ale zwłaszcza w toku procesu prowadzonego przed sądem. Nie jest to opinia na wyrost, albowiem w sprawach o odwołanie darowizny może czaić się wiele pułapek choćby związanych z prawidłowym określeniem żądania pozwu. Adwokat będzie także pomocny przy formułowaniu innych pism procesowych czy przesłuchaniach świadków. Pamiętać należy, że sprawy o odwołanie darowizny jak większość sporów cywilnych rozstrzygana jest na gruncie procesu kontradyktoryjnego. Oznacza to, że Sąd nie będzie poszukiwał dowodów lecz oceni jedynie te, które złożą same strony procesu. Wszelkie zaniechania w tym zakresie mogą więc być bardzo kosztowne w ostatecznym rozrachunku. Wydaje się zatem, że sprawy tego rodzaju warto powierzyć profesjonaliście.
Odwołanie darowizny - najczęściej zadawane pytania?
-
Jaki Sąd jest właściwy do rozpoznania sprawy o odwołanie darowizny?
W sprawach o odwołanie darowizny właściwy będzie Sąd Rejonowy lub Okręgowy (w zależności od wartości darowizny) w którego okręgu miejsce zamieszkania ma obdarowany.
-
W jaki sposób zwracana jest darowizna?
Osoba zobowiązana do zwrotu darowizny powinna zwrócić otrzymaną rzecz a jeżeli nie jest to możliwe wartość wzbogacenia ocenianą na chwilę uzasadniającą odwołanie darowizny.
-
Czy darczyńca który popadł w niedostatek po dokonaniu darowizny może ją odwołać?
Po wykonaniu darowizny, nie może być ona odwołana z powodu niedostatku darczyńcy, jeśli obdarowany nie dopuścił się rażącej niewdzięczności. W przedstawionej sytuacji darczyńca może jednak domagać się od obdarowanego alimentów w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia.
-
Czy możliwe jest odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności jeśli darczyńca przebaczył obdarowanemu?
Jeśli obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności jednakże darczyńca przebaczył obdarowanemu, wówczas odwołanie darowizny nie jest możliwe.